Granit , grubo- lub średnioziarnista intruzyjna skała magmowa, bogata w kwarc i skaleń; jest to najczęstsza skała plutoniczna skorupy ziemskiej, powstająca w wyniku schładzania magmy (stopu krzemianowego) na głębokości.
granit Cięta i polerowana powierzchnia granitu (powiększenie 1,5×). Duże, lekko różowe ziarna to skaleń mikroklinowy; białe ziarna to skaleń plagioklazowy bogaty w sód; mniejsze zadymione ziarna to kwarc; czarne plamy to biotyt i hornblenda. D.L. Weide
Dowiedz się o zastosowaniu spektroskopii promieniowania gamma do identyfikacji kamieniołomu, który był źródłem granitu znalezionego w starożytnych rzymskich ruinach Zobacz, jak spektroskopia promieniowania gamma jest używana do identyfikacji kamieniołomu, który był źródłem granitu znalezionego w starożytnych rzymskich ruinach. Open University (Partner wydawniczy Britannica) Zobacz wszystkie filmy do tego artykułu
Ze względu na jego zastosowanie jako kostka brukowa i jako kamień budowlany, wydobywanie granitu było swego czasu główną działalnością przemysłową. Jednak z wyjątkiem nagrobków, na które istnieje ciągłe zapotrzebowanie, obecna produkcja granitu jest dostosowana do zmieniającego się rynku krawężników w budowie autostrad i forniru stosowanego do okładzin dużych budynków przemysłowych i handlowych.
Granit może występować w groblach lub progach (ciała tabelaryczne wstrzykiwane szczeliny i włożona między inne skały), ale bardziej charakterystycznie tworzy nieregularne masy o niezwykle zmiennych rozmiarach, od mniej niż ośmiu kilometrów (pięć mil) w maksymalnym wymiarze do większych mas (wanny), które często mają setki lub tysiące kilometrów kwadratowych.
Dyrektor stanowić granitu to skaleń. Zwykle występuje w nim zarówno skaleń plagioklazowy, jak i skaleń alkaliczny, a ich względna obfitość stanowi podstawę klasyfikacji granitów. W większości granitów stosunek skalenia dominującego do subdominującego wynosi mniej niż dwa. Obejmuje to większość granitów ze wschodnich, środkowych i południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych, południowo-zachodniej Anglii, obszaru Fennoscandian (Tarcza Bałtycka), zachodniej i środkowej Francji, Hiszpanii i wielu innych obszarów. Granity, w których plagioklaz znacznie przekracza skalenie alkaliczne, są powszechne w dużych regionach zachodnich Stanów Zjednoczonych i uważa się, że są charakterystyczne dla wielkiej serii batolitów rozciągających się od Alaski i Kolumbii Brytyjskiej na południe przez Idaho i Kalifornię do Meksyku. Granity z dużym nadmiarem skalenia alkalicznego nad plagioklazem znane są z Nowej Anglii; występują w mniejszych ciałach na licznych stanowiskach w brytyjskich skałach paleogenu i neogenu oraz w regionie Oslo w Norwegii, ale najszerzej rozwijają się w północnej Nigerii.
Skały zawierające mniej niż 20 procent kwarcu prawie nigdy nie są nazywane granitem, a skały zawierające ponad 20 procent (objętościowo) ciemnych lub ferromagnezowych minerałów są również rzadko nazywane granitem. Drobne niezbędne minerały granitu mogą obejmować muskowit, biotyt, amfibol lub piroksen. Biotyt może występować w granicie dowolnego rodzaju i zwykle występuje, choć czasami w bardzo małych ilościach. Dla granitów alkalicznych charakterystyczne są amfibole sodowe i pirokseny (riebeckit, arfvedsonit, aegirine). Jeśli żaden skaleń nie występuje w dużym nadmiarze, prawdopodobnie ani amfibol, ani piroksen nie będą istotnym składnikiem; pozostałe minerały będą wtedy zwykle albo biotytem, albo muskowitem, albo obydwoma.
Istnieją dwa główne regiony źródłowe do produkcji stopionego granitu: protolity magmowe i osadowe (skały macierzyste). W wyniku tego powstają granitoidy typu I, pochodzące z protolitów magmowych i zawierające umiarkowane ilości AldwaLUB3i duże ilości Na dwaO i granitoidy typu S , pochodzące z protolitów osadowych i zawierające duże ilości AldwaLUB3i stosunkowo niewielkie ilości NadwaO. Amfibol i piroksen są częstsze w granitoidach typu I, podczas gdy granitoidy typu S mogą mieć granat, kordieryt i sylimanit. Oba rodzaje granitoidów mogą również zawierać biotyt i muskowit.
