Sztuka renesansu , malarstwo , rzeźba , architektura , muzyka i literatura powstały w XIV, XV i XVI wieku w Europie pod połączonym wpływem zwiększonej świadomości natury, odrodzenia klasycznej nauki i bardziej indywidualistycznego spojrzenia na człowieka. Uczeni nie wierzą już, że renesans oznaczał nagłe zerwanie średniowieczny wartości, jak sugeruje francuskie słowo renesans , dosłownie odrodzenie. Źródła historyczne sugerują raczej, że zainteresowanie przyrodą, nauką humanistyczną i… indywidualizm były obecne już w okresie późnego średniowiecza i stały się dominujące w XV i XVI-wiecznych Włoszech wraz ze zmianami społecznymi i gospodarczymi, takimi jak sekularyzacja życia codziennego, powstanie racjonalnej gospodarki pieniężno-kredytowej i znacznie wzrosła mobilność społeczna .
Sztuka renesansu charakteryzuje się stopniowym przejściem od abstrakcyjnych form okresu średniowiecza do form reprezentacyjnych z XV wieku. Tematy wyrosły z głównie scen biblijnych do portretów, epizodów z religii klasycznej i wydarzeń z życia współczesnego. Postacie ludzkie są często przedstawiane w dynamicznych pozach, wykazując ekspresję, gestykulację i interakcję ze sobą. Nie są płaskie, ale sugerują bryłę i często zajmują realistyczny krajobraz, a nie stoją na złotym tle, jak robią to niektóre postacie w sztuce Średniowiecze . Sztuka renesansowa z Europy Północnej kładła nacisk na precyzyjne detale jako sposób na osiągnięcie realistycznego dzieła.
Cechy sztuki renesansowej, zwłaszcza naturalizmu, można znaleźć w XIII-wiecznej sztuce europejskiej, ale dominowały dopiero w XV wieku. Uczeni tradycyjnie określali przełom XVI wieku jako kulminację renesansu, kiedy to przede wszystkim we Włoszech tacy artyści jak Michał Anioł , Leonardo da Vinci , i Rafał wykonane nie tylko realistyczne, ale złożone sztuki. Około roku 1520 renesans ustąpił miejsca manieryzmowi, w którym sztukę realistyczną, skądinąd, przeniknęło poczucie dramatyzmu.
Manieryzm Dowiedz się więcej o manieryzmie, ruchu artystycznym, który nastąpił po okresie renesansu.Interesować się humanizm , filozofia, która kładła nacisk na jednostkę i ludzką zdolność do spełnienia przez rozum, przekształciła renesansowego artystę z anonimowego rzemieślnika w jednostkę uprawiającą intelektualne dążenie. Artyści wprowadzali do swojej twórczości nowe tematy, co odzwierciedlało rosnący nacisk na jednostkę, w tym portrety, sceny z życia współczesnego i narracje historyczne. Chociaż kultura renesansu stawała się coraz bardziej świecka, religia była nadal ważna w życiu codziennym, zwłaszcza we Włoszech, gdzie siedziba katolicyzm był zlokalizowany. Spora część sztuki renesansowej przedstawiała sceny z Biblia lub został zamówiony przez kościół. Nacisk na naturalizm kładł jednak takie postacie, jak: Chrystus a Madonna nie na wspaniałym złotym tle, jak w średniowieczu, ale w pejzażach z obserwowalnego świata.
Humanizm Przeczytaj więcej o humanizmie, doktrynie, która wpłynęła na kulturę renesansu.Rozwój epoki renesansu zmienił bieg sztuki w sposób, który nadal rezonuje. Zainteresowanie humanizmem przekształciło artystę z anonimowego rzemieślnika w osobę uprawiającą intelektualną pogoń, umożliwiając kilku z nich stać się pierwszymi artystami celebrytami. Rosnąca klasa kupiecka oferowała artystom nowych patronów, którzy prosili o nowe tematy, zwłaszcza portrety i sceny ze współczesnego życia. Co więcej, obserwacje naukowe i studia klasyczne przyczyniły się do powstania niektórych z najbardziej realistycznych przedstawień postaci ludzkiej w historii sztuki. Figury mają dokładną anatomię, stoją naturalnie w klasycznym schemacie kontrapostu i mają poczucie masy, co jest łatwiejsze dzięki elastyczności farba olejna , medium, które zyskiwało na popularności. Zajmują również wiarygodną przestrzeń – osiągnięcie oparte na rozwinięciu perspektywy liniowej i perspektywy atmosferycznej, iluzjonistycznych urządzeń sugerujących głębię na dwuwymiarowej powierzchni.
Dwa z najsłynniejszych dzieł sztuki w historii zostały namalowane w okresie renesansu: Mona Lisa (ok. 1503-19) i Ostatnia Wieczerza (ok. 1495-98), oba wykonane przez Leonarda da Vinci, które wykazują zainteresowanie nie tylko realistycznym przedstawieniem postaci ludzkiej, ale także nadanie jej charakteru poprzez ekspresję, gesty i postawę. Inne znane dzieła sztuki to rzeźba Michała Anioła Dawid (1501–04) i jego obrazy dla Kaplica Sykstyńska (sufit, 1508-12; Sąd Ostateczny , 1536–41), w których artysta w skomplikowanych, eleganckich pozach posunął dokładne odwzorowanie ludzkiej anatomii do trudnych ekstremów. Rafaela Szkoła Ateńska (ok. 1508–11) celebruje intelektualistę, wypełniając głęboką salę, umiejętnie wykonaną przy użyciu niedawno skodyfikowanej perspektywy linearnej, przez wybitnych myślicieli zachodnich. Donatello s Dawid (początek XV w.) przypomina rzeźbę klasyczną poprzez użycie kontrapostu, w którym postać stoi naturalnie z ciężarem na jednej nodze. Albrecht Durer jest przykładem zainteresowania Europy Północnej w drobiazgowych szczegółach w jego Autoportret (1500), podczas gdy Tycjana Wenus z Urbino (1538) ilustruje zainteresowanie Wenecji reprezentowaniem miękkiego światła i żywych kolorów.
granica między północną a południową koreą10 słynnych dzieł sztuki Leonarda da Vinci Przeczytaj więcej o najsłynniejszych dziełach Leonarda da Vinci.
We Włoszech właściwy renesans poprzedził ważny protorenesans na przełomie XIII i XIV wieku, czerpiący inspirację z radykalizmu franciszkańskiego. Św. Franciszek odrzucił formalną scholastykę panującej teologii chrześcijańskiej i poszedł wśród ubogich wychwalając piękno i duchową wartość przyrody. Jego przykład zainspirował włoskich artystów i poetów do czerpania przyjemności z otaczającego ich świata. Najsłynniejszy artysta okresu protorenesansu, Giotto di Bondone (1266/67 lub 1276-1337), ujawnia nowy styl malarski, który opiera się raczej na jasnej, prostej strukturze i wielkiej psychologicznej penetracji niż na płaskiej, linearnej dekoracyjności i hierarchiczności. kompozycje jego poprzedników i współczesnych, takich jak florencki malarz Cimabue i sieneńscy malarze Duccio i Simone Martini. Wielki poeta Dante żył mniej więcej w tym samym czasie co Giotto, a jego poezja wykazuje podobną troskę o wewnętrzne doświadczenie oraz subtelne odcienie i wariacje ludzkiej natury. Chociaż jego Boska komedia należy do średniowiecza w swoim planie i ideach, jego subiektywny duch i siła wyrazu czekają na renesans. Petrarka i Giovanni Boccaccio również należą do tego okresu protorenesansu, zarówno poprzez swoje rozległe studia nad literaturą łacińską, jak i poprzez swoje pisma w język miejscowy . Niestety, straszliwa zaraza z 1348 roku i późniejsze wojny domowe pogrążyły zarówno odrodzenie studiów humanistycznych, jak i rosnące zainteresowanie indywidualizmem i naturalizmem ujawnione w pracach Giotta i Dantego. Duch renesansu pojawił się ponownie dopiero na początku XV wieku.
Giotta: Lament Lament , fresk Giotta, c. 1305-06; w kaplicy Arena, Padwa, Włochy. SCALA/Art Resource, Nowy Jork
W 1401 odbył się konkurs o godz Florencja przyznanie zamówienia na drzwi z brązu, które zostaną umieszczone w baptysterium San Giovanni. Pokonany przez złotnika i malarza Lorenzo Ghiberti, Filippo Brunelleschi i Donatello wyjechali do Rzymu, gdzie pogrążyli się w badaniu starożytnej architektury i rzeźby. Kiedy wrócili do Florencji i zaczęli stosować swoją wiedzę w praktyce, zracjonalizowana sztuka starożytnego świata odrodziła się na nowo. Założycielem malarstwa renesansowego był Masaccio (1404-28). Jego intelektualność koncepcje , monumentalność jego kompozycji i wysoki stopień naturalizmu w jego pracach sprawiają, że Masaccio jest kluczową postacią w malarstwie renesansowym. Kolejne pokolenie artystów — Piero della Francesca, Pollaiuolo i Andrea del Verrocchio — kontynuowało badania nad perspektywą liniową i powietrzną oraz anatomią, rozwijając styl naukowego naturalizmu.
Ghiberti, Lorenzo: Bramy Raju Bramy Raju , pozłacane drzwi z brązu Lorenzo Ghiberti, 1425-52; po wschodniej stronie baptysterium San Giovanni we Florencji. SuperStock
Sytuacja we Florencji była wyjątkowo korzystna dla sztuki. Duma obywatelska Florentczyków znalazła wyraz w posągach świętych patronów zamówionych u Ghibertiego i Donatella dla nisze w gildii targu zbożowego znanej jako Or San Michele oraz w największej od starożytności kopule, którą Brunelleschi postawił na katedrze we Florencji. Koszt budowy i dekoracji pałaców, kościołów i klasztorów pokrywały zamożne rodziny kupieckie.
kopia Donatello św św , kopia marmurowego posągu Donatella, ok. 1930 1415. Zvonimir Atletic/Shutterstock.com
Wśród nich główni byli Medyceusze, którzy zdominowali Florencję od 1434 roku, kiedy wybrano pierwszy rząd pro-Medici, aż do 1492, kiedy zmarł Lorenzo de Medici. W okresie swojej dominacji Medyceusze dotowali praktycznie cały wachlarz humanistycznych i artystycznych działań związanych z Renesansem. Cosimo (1389–1464), wzbogacony zyskami z handlu jako bankier papieski, był uczonym, który założył akademię neoplatońską i zgromadził obszerną bibliotekę. Skupiał wokół siebie najwybitniejszych pisarzy i klasyków swoich czasów, wśród nich Marsilio Ficino, neoplatonistę, który był nauczycielem Lorenzo de Medici, wnuka Cosimo. Lorenzo (1449–92) stał się centrum grupy artystów, poetów, uczonych i muzyków, którzy wierzyli w neoplatoński ideał mistycznego zjednoczenia z Bogiem poprzez kontemplację piękna. Mniej naturalistyczny i bardziej dworski niż dominujący duch pierwszej połowy Quattrocento, to estetyczny filozofię wyjaśnił Giovanni Pico della Mirandola , wcielił się w malarstwie Sandro Botticellego i wyrażone w poezji przez samego Lorenza. Lorenzo również współpracował z organistą i chórmistrzem katedry we Florencji, Heinrichem Izaakiem, w kompozycja żywy świecki muzyka chóralna który antycypował madrygał, charakterystyczną formę wysokiego renesansu.
Medici, Villa Villa Medici, Rzym. Mirek Hejnicki / Shutterstock.com
OK Google, ile lat ma Hillary Clinton?
Medyceusze handlowali we wszystkich głównych miastach Europy i jednym z najsłynniejszych arcydzieł sztuki północnego renesansu, Ołtarzu Portinari, autorstwa Hugo van der Goes ( do. 1476; Uffizi we Florencji) został zamówiony przez ich agenta, Tommaso Portinari. Zamiast malowania zwykłą temperą z tamtych czasów, obraz jest malowany półprzezroczystymi glazurami olejnymi, które dają olśniewający, klejnotowy kolor i błyszczącą powierzchnię. Malarze wczesnego renesansu północnego byli bardziej zainteresowani szczegółową reprodukcją obiektów i ich znaczeniem symbolicznym niż badaniem naukowej perspektywy i anatomii, nawet po tym, jak osiągnięcia te stały się powszechnie znane. Z drugiej strony malarze środkowych Włoch zaczęli adoptować obraz olejny medium wkrótce po przywiezieniu do Florencji Ołtarza Portinari w 1476 roku.
Adoracja pasterzy Adoracja pasterzy , środkowy panel Ołtarza Portinari, autorstwa Hugo van der Goes, do. 1474–76; w Galerii Uffizi we Florencji. Erich Lessing/Art Resource, Nowy Jork
Sztuka wysokiego renesansu, która kwitła przez około 35 lat, od początku lat 90. do 1527, kiedy Rzym został złupiony przez wojska cesarskie, obraca się wokół trzech strzelistych postaci: Leonardo da Vinci (1452-1519), Michał Anioł (1475-1564) oraz Rafał (1483-1520). Każdy z trzech uosabia ważny aspekt tego okresu: Leonardo był ostatecznym człowiek renesansu , samotny geniusz, któremu żadna dziedzina nauki nie była obca; Michał Anioł emanował mocą twórczą, tworząc rozległe projekty, które czerpały inspirację z ludzkiego ciała jako ostatecznego narzędzia ekspresji emocjonalnej; Rafael stworzył dzieła, które doskonale wyrażały ducha klasyki – harmonijne, piękne i pogodne.
Rafał: Święty Michał przytłacza demona Święty Michał przytłacza demona (znany również jako Mały święty Michał ), olej na drewnie Rafaela, ok. 1930 r. 1505; w Luwrze w Paryżu. 30 × 26 cm. Photos.com/Jupiterimages
Chociaż Leonardo był w swoim czasie uznawany za wielkiego artystę, jego niespokojne badania anatomii, natury lotu oraz struktury życia roślinnego i zwierzęcego nie pozostawiały mu wiele czasu na malowanie. Jego sława opiera się głównie na kilku ukończonych obrazach; wśród nich są Mona Lisa (1503-05, Luwr), Dziewica Skał (1483-86, Luwr) i niestety zniszczony fresk Ostatnia Wieczerza (1495-98; odrestaurowany 1978-99; Santa Maria delle Grazie, Mediolan).
Leonardo da Vinci: Dziewica Skał Dziewica Skał (nazywany również Madonna ze Skał ), olej na desce Leonarda da Vinci, 1483–86; w Luwrze w Paryżu. Giraudon/Art Resource, Nowy Jork
wczesna rzeźba Michała Anioła, taka jak Szkoda (1499; Św. Piotra, Rzym) i Dawid (1501–04; Accademia, Florencja), ujawnia zapierające dech w piersiach umiejętności techniczne w połączeniu z usposobienie naginać zasady anatomii i proporcji w służbie większej siły wyrazu. Chociaż Michał Anioł myślał o sobie najpierw jako rzeźbiarzu, jego najbardziej znanym dziełem jest gigantyczny fresk na suficie Kaplica Sykstyńska w Watykanie, Rzymie. Został ukończony w ciągu czterech lat, od 1508 do 1512 roku i przedstawia niezwykle złożoną, ale filozoficznie zunifikowaną kompozycję, która łączy tradycyjną teologię chrześcijańską z myślą neoplatońską.
Michał Anioł: Stworzenie Adama Stworzenie Adama , fragment fresku sufitowego Kaplicy Sykstyńskiej autorstwa Michała Anioła, 1508–12; w Watykanie. Scala/Art Resource, Nowy Jork
co to jest potas w układzie okresowym
Największe dzieło Rafaela, Szkoła Ateńska (1508–11), został namalowany w Watykanie w tym samym czasie, gdy Michał Anioł pracował nad Kaplicą Sykstyńską. W tym wielkim fresku Rafael gromadzi przedstawicieli arystotelesowskich i platoniczny szkoły myślenia. Zamiast gęsto upakowanej, burzliwej powierzchni arcydzieła Michała Anioła, Raphael umieszcza swoje grupy spokojnie rozmawiających filozofów i artystów na rozległym dziedzińcu z oddalającymi się sklepieniami. Raphael był początkowo pod wpływem Leonarda i uwzględnił piramidalną kompozycję i pięknie wymodelowane twarze Dziewica Skał do wielu jego własnych obrazów Madonny. Różnił się jednak od Leonarda wspaniałą twórczością, wyrównanym temperamentem i upodobaniem do klasycznej harmonii i przejrzystości.
Rafał: Szkoła Ateńska Szczegóły od Szkoła Ateńska , fresk Rafaela, 1508–11; w Stanza della Segnatura w Watykanie. Erich Lessing / Art Resource, Nowy Jork
Twórcą architektury wysokiego renesansu był Donato Bramante (1444-1514), który przybył do Rzymu w 1499 roku, gdy miał 55 lat. Jego pierwsze rzymskie arcydzieło, Tempietto (1502) w S. Pietro in Montorio, to scentralizowana konstrukcja kopuły, która przypomina klasyczna architektura świątyni. Papież Juliusz II (panujący w latach 1503-13) wybrał Bramantego na papieskiego architekta i wspólnie opracowali plan zastąpienia IV-wiecznego starego kościoła św. Piotra nowym kościołem o gigantycznych rozmiarach. Projekt nie został jednak ukończony długo po śmierci Bramante.
Rzym: Tempietto Tempietto projektu Donato Bramante, 1502; na dziedzińcu San Pietro in Montorio w Rzymie. Yehuda Bernstein / Dreamstime.com
Palestrina, Missa assumpta est Maria (siódma księga mszy) Hosanna od Giovanniego Pierluigiego u Palestriny Missa assumpta est Maria ( Siódma Księga Mszy ); z nagrania z 1954 roku wiedeńskiego chóru Pro Musica pod dyrekcją Ferdinanda Grossmanna. Cefidom/Encyklopedia Universalis
Studia humanistyczne kontynuowane były pod rządami potężnych papieży okresu renesansu, Juliusza II i Leona X, podobnie jak rozwój muzyki polifonicznej. Chór Sykstyński, który występował na nabożeństwach podczas urzędowania papieża, ściągał muzyków i śpiewaków z całych Włoch i północnej Europy. Wśród najbardziej znanych kompozytorów, którzy zostali członkami, byli Josquin des Prez ( do. 1450-1521) i Giovanni Pierluigi z Palestriny ( do. 1525-94).
Renesans jako zjednoczony okres historyczny zakończył się wraz z upadkiem Rzymu w 1527 roku. Napięcia między wiarą chrześcijańską a klasyczną humanizm doprowadziły do manieryzmu w drugiej połowie XVI wieku. Jednak wielkie dzieła sztuki ożywione duchem renesansu nadal powstawały w północnych Włoszech iw północnej Europie.
Pozornie nie dotknięci kryzysem manierystycznym, malarze z północy Włoch, tacy jak Correggio (1494-1534) i Tycjan (1488/90-1576), nadal celebrowali zarówno Wenus, jak i Dziewicę Maryję bez widocznego konfliktu. Medium olejne, wprowadzone do północnych Włoch przez Antonello da Messina i szybko zaadoptowane przez weneckich malarzy, którzy nie mogli używać chłodny ze względu na wilgotny klimat wydawał się szczególnie przystosowany do krew , kochający przyjemność kultura Wenecji . Seria genialnych malarzy – Giovanni Bellini, Giorgione, Tycjan, Tintoretto i Paolo Veronese – rozwinęła liryczny styl malarstwa weneckiego, który łączył pogańską tematykę, zmysłowe operowanie kolorem i powierzchnią farby oraz zamiłowanie do ekstrawaganckich scenografii. Bliżej w duchu do więcej intelektualny Florentczycy z Quattrocento był malarzem niemieckim Albrecht Durer (1471–1528), który eksperymentował z optyką, pilnie studiował przyrodę i, rozpowszechniane jego potężna synteza stylów renesansu i północnego gotyku w świecie zachodnim za pomocą jego rycin i drzeworytów.
Tycjanowski: Adam i Ewa Adam i Ewa , olej na desce Tycjana, 1550; w Prado w Madrycie. SCALA/Art Resource, Nowy Jork
Copyright © Wszelkie Prawa Zastrzeżone | asayamind.com