Wojna trzydziestoletnia , (1618-1648), w historii Europy seria wojen toczonych przez różne narody z różnych powodów, w tym rywalizacja religijna, dynastyczna, terytorialna i handlowa. Jej niszczycielskie kampanie i bitwy toczyły się w większości Europy, a kiedy zakończyły się traktatem z Westfalia w 1648 roku mapa Europy została nieodwołalnie zmieniona.
Encyklopedia wojny trzydziestoletniej Britannica, Inc.
Zakres spowiedzi w Niemczech, 1650, w wyniku wojny trzydziestoletniej Encyclopædia Britannica, Inc.
Chociaż walki wojny trzydziestoletniej wybuchły kilka lat wcześniej, konwencjonalnie uważa się, że wojna rozpoczęła się w 1618 roku, kiedy przyszły cesarz rzymski Ferdynand II próbował narzucić rzymskokatolicki absolutyzm swoim posiadłościom oraz protestanckiej szlachcie zarówno Czech, jak i Austria zbuntowała się.
Wojna trzydziestoletnia była serią wojen toczonych przez różne narody z różnych powodów, w tym rywalizacji religijnej, dynastycznej, terytorialnej i handlowej. Jego niszczycielskie kampanie i bitwy toczyły się na większości Europy, a kiedy zakończył się traktatem westfalskim w 1648 r., mapa Europy została nieodwołalnie zmieniona.
noemi w księdze ruty
Ferdynand II, cesarz rzymski (1619–37), król Czech, był czołowym orędownikiem kontrreformacji rzymskokatolickiej i rządów absolutystycznych podczas wojny trzydziestoletniej.
Wojna trzydziestoletnia zakończyła się traktatem westfalskim w 1648 r., który bezpowrotnie zmienił mapę Europy. Pokój był negocjowany od 1644 w westfalskich miastach Münster i Osnabrück. Traktat hiszpańsko-holenderski został podpisany 30 stycznia 1648 r. Traktat z 24 października 1648 r. obejmował cesarza rzymskiego Ferdynanda III, innych książąt niemieckich, Francję i Szwecję. Niektórzy badacze stosunków międzynarodowych przypisują traktatom stworzenie podstaw nowoczesnego ustroju państwowego i wyartykułowanie koncepcji suwerenności terytorialnej.
Na początku wojny trzydziestoletniej w 1625 r. król Danii Chrystian IV dostrzegł okazję do zdobycia cennych terytoriów w Niemczech, aby zrównoważyć swoją wcześniejszą utratę prowincji bałtyckich na rzecz Szwecji. Ale Christian został pokonany, a pokój w Lubece w 1629 roku uczynił Danię europejską potęgą.
Następuje krótkie omówienie wojny trzydziestoletniej. Dla pełnego leczenia, widzieć Europa, historia: Wojna trzydziestoletnia .
Chociaż walki, które ją stworzyły, wybuchły kilka lat wcześniej, konwencjonalnie uważa się, że wojna rozpoczęła się w 1618 roku, kiedy przyszły cesarz rzymski Ferdynand II, pełniąc rolę króla Czech, próbował narzucić swoim posiadłościom rzymskokatolicki absolutyzm i protestant do buntu podnieśli się szlachta z Czech i Austrii. Ferdinand wygrał po pięcioletniej walce. W 1625 r. król Danii Chrystian IV dostrzegł okazję do zdobycia cennego terytorium w Niemczech, aby zrównoważyć swoją wcześniejszą utratę prowincji bałtyckich na rzecz Szwecji. Klęska Christiana i pokój w Lubece w 1629 roku zakończyły Danię jako mocarstwo europejskie, ale szwedzkie Gustaw II Adolf , po zakończeniu czteroletniej wojny z Polską, najechał Niemcy i pozyskał wielu niemieckich książąt dla swojej antyrzymskokatolickiej, antyimperialnej sprawy.
jaka jest teoria płyt tektonicznych?
Tymczasem konflikt narastał, podsycany ambicjami politycznymi różnych mocarstw. Polska, wciągnięta jako upragniona przez Szwecję potęga bałtycka, realizowała własne ambicje, atakując Rosję i ustanawiając dyktaturę w Moskwie pod rządami Władysław , przyszły król Polski. Rosyjsko-polski pokój Polanowa w 1634 r. zakończył roszczenia Polski do tronu carskiego, ale uwolnił Polskę do wznowienia działań wojennych przeciwko swojemu bałtyckiemu wrogowi, Szwecji, która była teraz głęboko uwikłana w Niemcy. Tutaj, w sercu Europy, o dominację rywalizowały trzy denominacje: rzymskokatolicki , luteranizm i kalwinizm . Doprowadziło to do gordyjskiej plątaniny sojuszy, ponieważ książęta i prałaci wzywali obce mocarstwa, aby im pomóc. Ogólnie rzecz biorąc, walka toczyła się między Świętym Cesarstwem Rzymskim, które było rzymskokatolickie i Habsburgami, a siecią protestanckich miast i księstw, które opierały się na głównych antykatolickich potęgach Szwecji i Zjednoczonych Holandia , który wreszcie zrzucił jarzmo Hiszpanii po 80-letniej walce. Równolegle toczyła się rywalizacja Francji z Habsburgami imperium iz Habsburgami Hiszpanii, którzy usiłowali zbudować kordon sojuszy antyfrancuskich.
Główne pole bitwy dla tych wszystkich przerywany Konflikty były miasta i księstwa Niemiec, które dotkliwie ucierpiały. Podczas wojny trzydziestoletniej wiele walczących armii było najemnikami, z których wielu nie mogło odebrać wynagrodzenia. To rzuciło ich na wieś po zapasy i tym samym rozpoczęło się wilczą strategię, która była charakterystyczna dla tej wojny. Armie obu stron plądrowały podczas marszu, spustoszyły miasta, miasteczka, wsie i farmy. Kiedy rywalizujące mocarstwa w końcu spotkały się w niemieckiej prowincji Westfalia, aby zakończyć rozlew krwi, układ sił w Europie uległ radykalnej zmianie. Hiszpania straciła nie tylko Holandię, ale także swoją dominującą pozycję w Europie Zachodniej. Francja była teraz główną potęgą zachodnią. Szwecja miała kontrolę nad Bałtykiem. Zjednoczona Holandia została uznana za niezależną republikę. Państwa członkowskie Świętego Cesarstwa Rzymskiego otrzymały pełną suwerenność. Starożytne pojęcie rzymskokatolickiego imperium europejskiego, kierowanego duchowo przez papieża i czasowo przez cesarza, zostało trwale porzucone, a zasadnicza struktura nowoczesnej Europy jako społeczność z suwerenny państw.
